Einde van een bijzondere reis - afsluiting van een hoofdstuk

Donderdag 5 mei 2016. 

Na een goede nachtrust in een heel mooi en schoon hotel in Jakarta (Ibis hotel, ik kan het, voor zover ik al kan oordelen, iedereen aanraden), kan ik de balans opmaken van een reis die ik tot enkele jaren terug nooit verwacht had ooit nog eens te zullen maken. Naar een enerzijds heel druk en vies land (het móet hier wel barstensvol ratten en meer van dat soort ongedierte zitten want overal, midden in steden maar ook op het platteland, zie je hopen vuilnis en in de kanten langs de weg afval liggen), maar anderzijds ook heel mooi land. De prachtige natuur, de mooie, vriendelijke mensen, de rijke historische cultuur, zijn echt allemaal de moeite waard om eens te gaan bekijken. Je zult merken dat je je steeds weer allerlei nieuwe vragen stelt over hoe mensen hier met alledaagse dingen omgaan, vanaf het moment dat ze opstaan totdat ze hun hoofd weer te rusten leggen. Enkele voor mij opvallende dingen wil ik daarvan benoemen; de Indonesiërs staan over het algemeen heel vroeg op, eten een ontbijt wat bij ons een warme hoofdmaaltijd zou zijn, stappen vervolgens met 2, 3 of zelfs 4 op een scooter of motor en lopen de rest van de dag op platte slippers of schoenen die 2 of 3 maten te groot zijn, met hun ogen gericht op hun GSM. Hebben ze een "winkeltje", wat in onze ogen niet meer dan een armzalig hokje genoemd zou worden, dan zitten ze nagenoeg de hele dag (met opgetrokken benen of gehurkt met platte voeten op de grond) voor hun toko, waarbij ze ogenschijnlijk alleen af en toe opstaan om met een takkenbos een klein stukje van hun stoepje voor het winkeltje te vegen. De dagen komen hier na elkaar en verlopen zoals ze willen verlopen, zonder spectaculaire dingen want voor een zeer overgrote meerderheid van de Indonesische inwoners zijn er geen kansen of mogelijkheden op enige positieve verandering in dit dagelijkse patroon. Alles is goedkoop hier, maar lonen liggen ook laag. Wellicht een bewuste tactiek van de overheid om de mensen zoveel mogelijk "klein" en arm te houden zodat de plaatsen in de regering niet door eenvoudige mensen opgekocht kunnen worden. Want, zo heb ik van menigeen gehoord, de regering is zo corrupt als wat en een plaats op een stoel van 1 van de ministers kun je alleen met veel geld en omkoping bemachtigen. En die regeling geldt zelfs voor redelijk gewone banen; heb je een opleiding voor leraar/lerares dan kun je wel in een soortgelijke functie gaan werken, maar de echte benaming (en het bijbehorende salaris van een) "leraar" krijg je pas als je daarvoor veel geld op tafel legt. Geld dat mensen hier met gewoon werken van z'n leven niet bij elkaar geschraapt krijgen. En zo werkt dat dus met alles. "Wie voor een dubbeltje geboren is wordt nooit een kwartje waard." De overheid zelf is ondertussen schatrijk en doet er alles aan zich nog meer te verrijken, zo werd mij verteld. En voor hen die geen of niet veel geld hebben, is het te hopen dat ze gezond oud worden, want krijg je hier bijvoorbeeld een ongeluk, dan informeert het verplegend personeel eerst of je wel een verzekering hebt. Heb je die niet dan word je niet verzorgd en word je dus letterlijk aan je lot overgelaten. Aangezien (en nu is het balletje weer rond) de lonen zo laag zijn kunnen slechts weinigen zich een ziektekostenverzekering veroorloven, en kúnnen ze dat dan investeren ze hun geld eerder in andere dingen (studie voor hun kinderen o.i.d.). Ook voor hun pensioen hebben ze weinig of niets want ook daarvoor moet je zelf geld op zij leggen, en ook hiervoor geldt dat de mensen daarvoor het geld niet hebben. Op het platteland is het wellicht nog erger dan in de grote steden; boeren werken hier (wel) hard om een goede oogst van hun rijstvelden, thee- of tabaksplantages te hebben, zodat hun kinderen kunnen studeren. Zelf hebben ze dan niets anders dan hun gezin en werken. Velen zijn analfabeet en voelen zich heel rijk als ze 2 of 3 koeien, een enkele geit en wat kippen hebben, want dan hebben ze voor de toekomst toch slachtvlees achter de hand. Trismo, mijn chauffeur in Yogyakarta vertelde supertrots dat 1 van zijn vader's 2 koeien een kalf had gekregen, want nu waren ze voor een komend jaar weer verzekerd van vlees op tafel.

Mensen doen alles voor hun gezin en moeten tevreden zijn met wat ze hebben. Zo werkt het hier. Waarschijnlijk precies zoals het bij ons zo'n 75 tot 100 jaar geleden voor veel mensen was. Wij, de nazaten van die tijd, hebben echter het voordeel gehad dat het inwoneraantal in onze cultuur beperkt is gebleven tot maatstaven die vooruitgang konden toelaten. In Indonesië is dat, helaas voor velen, niet het geval. Met zoveel inwoners op zo'n klein gebied is het heel moeilijk om de beschaving, en daarmee de vooruitgang op allerlei gebieden, op te vijzelen. In die zin begrijp ik de regering dan ook heel goed; zet je je nu in voor een betere beschaving, dan plukken niet direct jij of jouw gezin, maar de nazaten van anderen daar hun vruchten van. Conclusie; ook hier speelt, net als bij ons, egoïsme een hele grote rol in de samenleving. 

Hoe dan ook, ik heb in de afgelopen weken veel gezien en veel geleerd van en over Indonesië, het land dat een speciaal plaatsje had in onze pap zijn hart, en ik begrijp nu ook waarom dat zo was....

                                                     ***********************************

Vandaag ga ik weer naar huis, na bijna 2 weken op Java in Indonesië te zijn geweest om deels in de voetstappen van mijn vader te treden, zoals dat dan officieel heet. Het was een hele belevenis die ik niet had willen missen.

Terugkijkend op de tijd dat ik hier ben geweest komen vooral de gebeurtenissen in Solo en Semarang als eerste in mijn herinnering naar boven. Want wat was het bijzonder om bij, of in elk geval heel dicht in de buurt van, het schoolgebouwtje te zijn waar onze pap zovele jaren geleden bijna een jaar lang zijn tijdelijke "thuis" heeft gehad, als jongen van 21 / 22 jaar oud. En daarnaast de zoektocht naar DE brug... Ik ben er nog altijd niet van overtuigd dat ik de goede brug echt had,  maar een bevestiging daarop zal ik nooit krijgen helaas. Maar zeker ook het bezoek aan Ereveld Candi in Semarang was heel speciaal. Ook dat had ik niet willen missen. Naast de vele bezienswaardigheden van Indonesië zelf, zoals de Prambanan tempel, de Borobudur en het Dieng plateau, zijn die drie dingen toch wel de dingen waar ik dankbaar voor ben dat ik er geweest ben en ze gezien heb. Jammer dat onze pap het niet meegemaakt heeft dat ik hier naartoe geweest ben, maar dat is nou eenmaal niet anders. Misschien heeft hij van daarboven wel met me meegekeken....

Hoe dan ook, ik kan dit van mijn "to-do lijst" af strepen. Ik heb het gedaan en daar ben ik blij om!!!

Lizette